Kolposkopi ; kolposkop denilen büyütücü lenslere sahip bir mikroskopla serviks, vajina, vulva(dış dudaklar),anüs  gibi yapıların büyütülerek incelenmesi için yapılan tanısal bir işlemdir. Kolposkopinin temel amacı prekanseröz(kanser öncülü) ve kanseröz lezyonları belirleyip erken tedavisini sağlamaktır.Kanser ve kanser öncülü lezyonlar  kontür, renk,  damarlanma paterni açısından özellikli makroskopik  karakteristiklere sahiptir, bu özelikler kolposkopide belirlenir ve biopsi alınır. Kolposkopi anormal servikal kanser tarama test sonuçlarının yani smear anormalliği, HPV(human papilloma virüs) pozitifliği  ya da serviks vajina ve vulvadaki anormal bulguların değerlendirilmesinde kullanılır. Kolposkopi işleminin kimlere yapılması gerektiğine bakacak olursak: Muayenede anormal gözlenen rahim ağzı(serviks), vajina ya da vulvanın değerlendirilmesi Servikal sitoloji(smear) ya da HPV testindeki anormal  rahim ağzı kanser /kanser öncülü lezyon sonuçlarının değerlendirilmesi Rahim ağzı kanser öncülü lezyonların tedavisi ile birlikte , vulva vajina gibi riskli alanların lezyon açısından taranmasında ve rahim ağzı kanser öncül lezyonların tedavi sonrası takibinde Anne karnında DES maruziyeti olanlar, alt genital bölgede belirgin anormallik saptananlar Kolposkopik incelemede  rahim ağzının tüm yüzeyi, özellikle de rahim ağzı kanser ve öncül lezyonlarının  en sık geliştiği bölge olan transformasyon bölgesi ve skuamokolumnar bileşke  incelenir. Seviks ve vajina kolposkopi denilen mercekli sistemle 3-40 kat büyütülerek, ışık altında sonrasında gerekli ise salin kullanılarak incelenir. Pigmente alanlar ve şüpheli alanlar not edilir. %3 asetik asit servikse dökülerek rahim ağzı tekrar incelenir. Yeşil filtreli inceleme ile anormal damarlanma yapısı incelenir.En anormal görülen alanlardan biopsi alınır böylece anormal smear ya da HPV’nin  nedeni açıklanır. Deneyimli  bir jinekolojik onkoloji cerrahisi uzmanı  tarafından yapılan kolposkopi ile  , HSIL ya da kanser gibi lezyonlar kolaylıkla saptanarak hastalıkların erken tedavisi yapılabilmektedir. Peki  CIN( servikal intraepitelyal neoplazi) nedir? Rahim ağzının kanser öncülü lezyonudur.CIN,   ektoserviks denilen dış servikal yüzeyin skuamöz hücre anormalliklerini tanımlar. CIN düşük dereceli ya da yüksek dereceli olabilmektedir. Düşük dereceli CIN lezyonu olan hastalarda servikal kanser geliştirme potansiyeli çok çok az iken, yüksek dereceli lezyonlar kansere ilerleme açısından  yüksek risk altındadırlar. CIN terimi şiddetine göre 3’e ayrılır: CIN1 düşük dereceli lezyondur alt 1/3 epitelde  hafif atipik hücresel değişiklikler içerir, LSIL (düşük dereceli)olarak adlandılır. CIN2 yüksek dereceli lezyondur alt 2/3 epitelde atipik hücresel değişiklikler vardır. CIN3 yüksek dereceli lezyondur epitelin 2/3 ünden fazlasında atipik hücresel değişiklikler vardır, son 2 lezyon HSIL(yüksek dereceli) olarak adlandırılır. CIN lezyonlarının nedeni: HPV virüsü: HPV virüsünün tipi ve persistansı; yüksek dereceli lezyon  yada rahim ağzı kanseri gelişiminde en etkili faktördür.Çevresel faktörler(sigara) ve  immunolojik etkenler de önem taşımaktadır. HPV 6 ve 11 gibi tipler , kişinin genetik yapısına katılmaz ve düşük dereceli lezyonlar ve iyi huylu kondilom denilen genital siğiller yapar. HPV 16,18,31,33,45, 52 ve 58 gibi yüksek riskli tipler CIN2,3 gibi yüksek dereceli lezyonlarla ilişkilidir  ve rahim ağzı kanserine ilerleme riskleri daha yüksektir. HPV 16 ve 18 en yüksek riskli HPV tipleridir , tüm rahim ağzı kanserlerinin %70’inden , CIN2 ve 3’ün % 50-60 ‘ından sorumludur. Yaş ve devamlılık: Çoğu HP enfeksiyonu geçicidir ve genç hastalarda ortaya çıkar. Kanseröz HPV tipleri ile devamlı enfeksiyon yüksek dereceli rahim ağzı lezyonlarının gelişiminde anahtar faktördür. Yeni HPV enfeksiyonlarının %80-90 kadarı 2-5 yıl içinde temizlenecektir. Geçici enfeksiyonlar genç hastalarda daha sık ortaya çıkmaktadır.   -Cinsel aktivite: Hpv enfeksiyonlarının çoğunluğu cinsel aktivite  ile geçmektedir. -Sigara içmek,  CIN ve rahim ağzı kanser gelişiminde HPVnin etkisini arttırmaktadır -Diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar  kişinin bağışıklık sistemini bozarak HPVnin vücutta etkilerini arttırır. - Doğum kontrol hapları rahim ağzı kanser gelişiminde etkili olduğu düşünülen bir etkendir. ÖNLEMLER: Kanser yapıcı HPV tiplerine karşı aşılanmak primer korunma yöntemidir. İkincil korunma ise CIN denilen kanser öncül lezyonların tedavisi , sonrasında takiplerinin yapılarak rahim ağzı kanserine ilerlemeden tespit edilmesidir. Bir sonraki yazımızda rahim ağzı kanser öncül lezyonlarının tedavisinden ve HPV yani rahim ağzı kanser aşısından bahsedeceğim. Sağlıkla kalın….